In Nederland zijn er gemiddeld 39 binnenbranden per dag (bron: Stichting Salvage). Een aanzienlijk deel van die branden vindt plaats bij bedrijven. Risicodeskundige Raymond van der Heide analyseert de belangrijkste brandoorzaken. Deel 3 (slot): brand(stichting) in afvalcontainers en buitenopslag.
Vorige week werden in het centrum van Amsterdam ’s nachts vijf auto’s in brand gestoken. Eerder in oktober werd in het Brabantse Ossendrecht een vijftienjarige pyromaan opnieuw opgepakt vanwege herhaaldelijke brandstichting. Het zijn twee voorbeelden van brandstichting die het landelijke nieuws haalden.
Toch is dit maar het topje van de ijsberg, want 99% van de aangestoken branden in Nederland halen het nieuws nooit. Brandstichting gebeurt zo vaak, dat het zelfs tot de top drie hoort van belangrijkste brandoorzaken bij Nederlandse bedrijven, naast brand in de elektrische installatie en brand door brandgevaarlijke werkzaamheden.
Pyromanen
Voor beter inzicht in en preventie van brandstichting heeft de Universiteit Utrecht in 2014 uitgebreid wetenschappelijk onderzoek gedaan naar vooral de motieven en psychologische achtergronden van de daders. Pyromanen blijken in allerlei soorten en maten te bestaan. Degenen die ’s nachts auto’s in brand steken horen doorgaans tot het type met psychische problematiek.
Maar die groep is eigenlijk de uitzondering en doorgaans niet verantwoordelijk voor de jaarlijks honderden branden in afvalcontainers en opslagplekken bij bedrijven. Daarvoor zijn (naast verdwaalde peuken en broei) hoofdzakelijk twee groepen verantwoordelijk: vandalen en rancuneuze ex-werknemers.
Vandalen
Om met de eerste te beginnen: aan daders die handelen uit vandalisme schort psychisch en sociaal-economisch vaak niet zo veel. Hij (vrouwelijke vandalen zijn zeldzaam) is vooral jong en verveeld. Hij gaat doorgaans ook niet doelgericht te werk. Hij komt (loopt toevallig langs), ziet en steekt in brand. De gelegenheid maakt de pyromaan, zou je kunnen zeggen. Dé manier om dit soort branden te voorkomen, is dan ook: bied de pyromaan géén gelegenheid. Zorg dat hij niet eenvoudig bij opslagterreinen en afvalcontainers kan komen (zie verder ook de tips hieronder).
Ex-werknemers
De tweede categorie is een lastigere. De rancuneuze ex-werknemer (naast mannen ook veel vrouwen) wil wraak nemen en gaat dus juist wel doelgericht te werk. Het beste is natuurlijk te voorkomen dat ex-werknemers reden hebben om zich wraaklustig op te stellen. Second best: voorkom dat ex-werknemers makkelijk op je bedrijfsterrein kunnen komen en zorg dat als het ze toch lukt iets in brand te steken, de gevolgen daarvan niet desastreus zijn (niet gelijk de hele bedrijfsruimte in brand).
Brand voorkomen
De risicodeskundigen van Interpolis weten inmiddels vrij aardig hoe branden te voorkomen zijn en hoe de gevolgen beperkt blijven (zie tips onder). Om onze kennis verder te verdiepen gaan we komend jaar bezig met experimenteel onderzoek. We onderzoeken hoe verschillende typen afvalcontainers (kunststof of metaal) zich gedragen bij brand, wat de effecten zijn van verschillende soorten afval, hoe groot het verschil is tussen het wel en niet tegen de gevel plaatsen van containers en in hoeverre een hangslot vandalen en andere kwaadwillenden tegenhoudt.
Maar de algemene tips hieronder wil ik Nederlandse ondernemers nu al meegeven:
- Deponeer afval in een bij voorkeur metalen afvalcontainer met deksel. Stel deze bij voorkeur binnen op, zodat vandalen er niet bij kunnen.
- Indien de afvalcontainer op het buitenterrein wordt gestald, sluit deze na werktijd dan af met een stevige ketting met hangslot.
- Plaats de afgesloten afvalcontainer op minimaal tien meter afstand van gebouwen. Alternatief: plaats de afvalcontainer binnen een omheind en afgesloten gedeelte van het buitenterrein.
- Deponeer brandbare afvalstoffen zoals afgewerkte olie en poetskatoen altijd in metalen afvalbakken met goed sluitend metalen klepdeksel of in metalen zelfdovende afvalbakken. Metalen vaten, voorzien van een losse vlamdovende opzetrand, zijn eveneens toegestaan.
- Deponeer ook papier en afval uit de kantine uitsluitend in metalen afvalbakken met goed sluitende metalen klepdeksels of metalen zelfdovende afvalbakken.
- Plaats op plekken waar mensen roken, metalen afvalbakken met goed sluitende metalen klepdeksels of metalen zelfdovende afvalbakken. Roken gebeurt natuurlijk altijd buiten.
Vanuit de beroepsvereniging van schade-experts en risicodeskundigen NIVRE (Nederlands Instituut Van Register Experts) hebben we eens houten pallets in een zeecontainer in brand gestoken om te monitoren hoe snel en destructief dat brandt. In dit kader is ook een filmpje van een brand in een afvalopslag van een Lidl-vestiging in Duitsland interessant. Beide voorbeelden van harte aanbevolen voor ondernemers met buitenopslag.
Lees ook:
‘Zes tips om brand door “vaklui” te voorkomen’
‘Acht branden per dag door slecht onderhoud elektrische installatie’
In een reeks bijdragen laat Raymond van der Heide, risico-expert bij Interpolis, bedrijven zien hoe ze doordacht kunnen omgaan met risico’s. Interpolis is partnerexpert van Business Insider Nederland